* Forum, Sivas katliamında hayatını yitirenler için 1 dakikalık saygı
duruşu ile başladı.
* Son on yılın ekonomisi sunumu yapıldı:
- 2003 oncesi buyume oranlari ile
2003 sonrasi buyume oranlari arasinda pek bir fark gormemekteyiz (buyume, gayri
safi yurt ici hasila’ya bakilarak degerlendirildiginde)
- Gini katsayisi, esitsizlik
olcumleri icin kullanilan olcum yontemlerinden biridir. Bu sayi sifira
yaklastikca daha esit, 1e yaklastikca daha esirsiz bit kisi basi gelir
dagilimina isaret etmektedir. Son 5 yildir bu rakam ortalamada degismemektedir,
0.43-0.40 arasi degismektedir. Ancak bu olcumun iki problem vardir. Birincisi,
eger kisi basi gelir yerine hane halki basina dusen gelire odaklanilsa,
esitsizligin arttigini gozlemlemek mumkun olacaktir. Bu ayrim onemlidir cunku
ailedeki cocuk sayisi Turkiye’de gitgide azalmaktadir. Ikincisi, istatistiki
veriler toplanirken en ust gelir grubu ile gorusmeler genellikle
yapilamamaktadir, bu sebeple de bu grubun geliri verilere yansitilamamaktadir.
Oysa ki genel kanaat bu grubun eskiye nazaran daha com kazanmaya baslamistir ve
bu da gelir dagilimini olumsuz etkiledigidir. Ayrica zengin kesimin
zenginligine zenginlik katmasinin kisisel iliskiler uzerinden gerceklestigi de
vurgu yapilmasi gereken onemli bir konudur. Ornegin yakin zamanda yururluge
gececek olan yazarkasa ve POS cihazlarinin birlestirilmesi teknolojisi –her
nedense- sadece tek bir firmada vardir ve bu firmanin hukumet ile yakinliklari
oldugu bilinmektedir. Bu tip iliskilerin gun yuzune cikarilmasi onemlidir. Gezi
direnisinin bu tip iliskileri teshis etmede guc vardir.
- Her ne kadar ekonomimiz dunyada en
buyuk 17. olarak lanse edilse de (ki Gayri Safi Yurt Ici Hasilaya bakilinca
oyledir), gelisme, cinsiyetler arasi esitsizlik, toplumun ortalamada kac yil
yasadigi gibi toplumun refahini onemli olcude etkileyen degiskenler de ekonomi
olcum endeksine eklendiginde Turkiye’nin hic de iyi bir durumda olmadigi
gozlemlenmektedir. Ornegin, Human Development Index (HDI-Insani gelisme
endeksi)’e bakildiginda Turkiye 90. siradadir. Ulke ekonomilerinin sadece Gayri
Safi Yurt Ici Hasila ile degil, bu denli kapsamli bir endeks ile olculuyor
olmasi, tahmin edilecegi uzere onem arz etmektedir, ulkelerdeki durumu daha
genis bir perspektiften yansitmaktadir.
- Ayrica Turkiye ekonomisi insaat
sektoru gibi kenti donusturen ve rantlasmaya kapi acan, ve enerji gibi cevreyi
olumsuz yonde donusturen sektorlere odaklanmis durumdadir. Ayrica turizm
sektoru de “her sey dahil” basligi altinda yine sehri ve cevreyi donusturmek
suretiyle etkileyen Turkiye’de onemli sektorlerden biridir.
- Turkiye’de calisma saatleri
artmaktadir ve buyume issizlige yansimamaktadir. Ayrica taseronlasma suretiyle
calisanlarin haklarindan feragat etme durumunda birakilmasi ve “rekabet” adi
altinda asgari ucretli calismaya itilmesi onemli bir problemdir.
- Turkiye’nin IMFye olan borcu
kalmamistir denmektedir, ancak bu borcluluk ozel sektore olan borcluluga
donusmustur ve IMFe odenen faizlerden daha yuksek faiz odenmektedir.
- Turkiye ekonomisi borclanma ile
donmektedir. Bu borcluluk cogunlukla sicak para ile saglanmaktadir. Bu,
Turkiye’ye dis kaynaklarin dogrudan yatirim yolu ile degil, stok satin alimlari
ile gerceklestigi anlamina gelmektedir. Bu da Turkiye’nin herhangi bir
istikrarsizligi durumunda gelen paranin hizlica ekonomiden cekilabilecegi
anlamina gelmektedir (zaten bu tip dis kaynaklarin “sicak para” olarak
adlandirilmasinin sebebi de budur). Bu anlamda Turkiye ekonomisi kirilgan bir
yapidadir.
-Disaridan gelmekte olan sicak para
Turkiye’de ihtiyac kredilerine donusturulmektedir. Yani alinan borc tuketiciye
borc olarak verilmekte ve bunun uzerinden faiz kazanilmakta, bu kazanilan faiz
ise yine ulkenin dis kaynaklardan aldigi borcun faizi olarak disariya
cikmaktadir.
- Ozetle, Turkiye’deki dongu su
sekilde ilerlemektedir: ulke dis borc almaktadir, bu borc ile tuketerek
buyumektedir, sonrasinda ulkede uretim olmadigi icin daha fazla tuketmek icin
tekrar borc alinmaktadir.
- Bugun ekonominin bozulmakta
olmasinin sucu Gezi Parki olaylari uzerine atilmaya calisilmaktadir. Direnisin
bu suclamaya bir karsi cevap olusturmasi, bu bozulmasinin olaylardan dolayi
degil, ekonominin kirilgan yapisindan kaynaklandiginin altinin cizilmesi
gerekmektedir.
ñ Ana baslik ekseninden cikan konusmalar/gorusler/oneriler:
- Dogatepe forumunda cok az
Bogazicili var; somut adimlar atmak istiyorsak o foruma en az buradaki forum
kadar sahip cikmak gerek (bu forumlar Sali-Cuma gunleri saat 21:00’de
duzenlenmekte). Karar: iki forum arasi koordinasyonu saglayacak bir grup
belirlendi. Ayrıca üniversite&mahalle ilişkileri ile ilgili özel bir forum
yapılması önerisinin mahalle forumuna iletilmesi kararı alındı.
- Duyuru: Gazdan Adam etkinligi 7
Temmuzda saat 17:30’da Kadikoy’de.
- Duyuru: BUMED araciligi ile
yapilmasi planlanan, genis katilim beklenen bir forum var. Facebook’ta “Turkiye
Demokrasi Platformu” basligi altinda bilgilere ulasilabilir. Yandaş olmayan
medyadan katılım bekleniyor. Ayrıca diğer üniversitelere de açık olacak.
- Karar: Forumlarimizda ses kaydı ve
desifre yapmayalim, tutulan notlari kullanalim konusulanlarin bilgisinin
paylasilmasi icin.
- Bugün yapılan sunumu (Son 10 yılda
Türkiye ekonomisi) bir küçük broşür ya da sticket haline getirelim ve yayalım.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder